Szlaki kulinarne uatrakcyjnią Mazowsze

Powiedzenie „przez żołądek do serca” jest zawsze aktualne. A przez żołądek szczególnie łatwo jest dotrzeć do serca turysty. Bywa, że nie tylko smakosze pamiętają z podróży szczególne doznania podniebienia, a bardzo często wizerunek kraju/regionu/miasta kształtowany jest właśnie przez pryzmat kulinariów.

Z inicjatywy Katedry Gospodarki Turystycznej, Hotelarstwa i Gastronomii ALMAMER Szkoły Wyższej oraz Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w dniu 7 kwietnia 2014 r. odbyła się konferencja naukowa „Szlaki kulinarne jako element turystycznej atrakcyjności regionu – Mazowsze”.

Jak podkreślił współinicjator przedsięwzięcia konferencji, dr Piotr Dominik, kierownik wspomnianej katedry, konferencja była podsumowaniem działań i badań, podejmowanych przez Departament i Uczelnię w 2013 roku. Celem organizatorów było przekazanie wiedzy o potencjale promocyjnym produktów tradycyjnych i regionalnych występujących na terenie województwa mazowieckiego, w tym możliwości wykorzystania idei szlaków kulinarnych w promocji regionu i tworzeniu nowych miejsc pracy lub źródeł dodatkowego dochodu.

Otwarcia konferencji dokonali: dr Grzegorz Sołtysiak – dziekan Wydziału Turystyki i Rekreacji ALMAMER oraz mgr Kazimierz Porębski – zastępca dyrektora Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego, który zwrócił uwagę na niepowtarzalność walorów turystycznych regionu, w tym walorów kulinarnych. To właśnie wyjątkowość może w wielu przypadkach decydować o przewadze konkurencyjnej regionu.

Dr Piotr Dominik (ALMAMER Szkoła Wyższa) w wypowiedzi „Szlak kulinarny jako produkt turystyczny” zwrócił uwagę na zasady jego tworzenia i promowania; niezbędne na etapach: planowania, wdrażania, promowania i monitorowania szlaków. Szczególnie ważne jest włączanie do tej idei jak najszerszej grupy partnerów w tym: organizacje turystyczne i agroturystyczne, producentów żywności ekologicznej i lokalnej (i ich organizacje), przetwórców, hotelarzy, kwaterodawców, organizatorów wypoczynku na wsi, biura podróży, gestorów obiektów kultury i organizatorów imprez, wydawców literatury turystycznej itd.

Potencjał Kulturowy Mazowsza w świetle perspektywy tworzenia szlaków przedstawił prof. dr Franciszek Midura (ALMAMER Szkoła Wyższa). Bogactwo walorów antropogenicznych i przyrodniczych regionu uniemożliwiło jednak ich pełną prezentację w czasie przewidzianym przez organizatorów. Zamki, pałace, dwory, zabytkowe wsie, zabytki postindustrialne, folklor, parki narodowe i krajobrazowe – to tylko niektóre grupy atrakcji, których istotnym składnikiem może być turystyczny produkt kulinarny.

         Dr Jan Paweł Piotrowski (ALMAMER Szkoła Wyższa) w wystąpieniu „Szlaki kulinarne w województwie mazowieckim – innowacyjną formą promocji oferty gastronomicznej dla turystów” zwrócił uwagę na pogłębiającą się dywersyfikację preferencji potencjalnych turystów, odnoszącą się także do zróżnicowanych oczekiwań od usług gastronomicznych. Dziś kontakt z gastronomią nie wynika jedynie z konieczności zaspokojenia biologicznej potrzeby głodu. Gastronomia staje się atrakcją, wyróżnikiem, ambasadorem regionu. Przynależność lokali gastronomicznych do określonych szlaków winna być swoistą nobilitacją. Szlaki powinny być sprawnie i konsekwentnie zarządzane i traktowane jako ważne, ale nie jedyne narzędzie promocji.

Mgr Anna Gawlicka (Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego) przedstawiła ideę Sieci Dziedzictwa Kulinarnego na Mazowszu http://mazowieckie.ksow.pl/dziedzictwo-kulinarne.html.  Do sieci tej należą w województwie 52 podmioty, w tym: gospodarstwa rolne, zakłady przetwórstwa spożywczego, sklepy i restauracje. Inicjatywa ta wynika z członkostwa regionu w Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego, http://www.culinary-heritage.com/index.asp?sprakid=4#.Uyb9W84U9kg. To zrzeszenie producentów, przetwórców i restauratorów z poszczególnych regionów Europy, mające za cel zachowanie i rozwój regionalnych tradycji kulinarnych charakterystycznych dla danych regionów.

Etnograf, mgr Maria Koc, dyrektor Sokołowskiego Ośrodka Kultury w Sokołowie Podlaskim przedstawiła założenia już wdrażanego sieciowego produktu turystycznego „Wielki Gościniec Litewski” http://sok.sokolowpodl.pl/index.php?akcja=art_projekty&id_nr=176 Ten ważny trakt handlowy łączący Warszawę z Wilnem, prowadzący m.in. przez Sulejówek, Liw, Węgrów, Sokołów Podlaski, Drohiczyn, Ciechanowiec, Bielsk Podlaski, Białystok i Supraśl; zachował cenne walory przyrodnicze i kulturowe. Ukazały się dwa przewodniki i mapa szlaku, przy czym najnowsze wydanie odnosi się przede wszystkim do zróżnicowanej oferty kulinarnej.

Pierwszą zawansowaną inicjatywą szlaku kulinarnego w regionie jest „Mazowiecka Micha Szlachecka” http://szlak-kulinarny.pl/O_nas,1, partnerstwo obiektów gastronomicznych i hotelowych z wschodnich terenów województwa mazowieckiego. Dotychczasowe efekty i plany zainteresowanej grupy podmiotów przedstawiła mgr Małgorzata Zaranek, współorganizator szlaku kulinarnego

Efektem wieloletniej współpracy ALMAMER Szkoły Wyższej z władzami samorządowymi Węgrowa, Liwa i powiatu węgrowskiego były już liczne konferencje i publikacje. Mgr Jadwiga Snopkiewicz, wiceburmistrz Węgrowa, jeden z głównych animatorów tych przedsięwzięć przedstawiła temat „Dziedzictwo kulturowe i kulinarne Węgrowa – Kraina Mistrza Twardowskiego”. W poszukiwaniu wyjątkowych cech zabytkowego miasta i malowniczego powiatu i wykorzystywaniu ich do kreowania produktu turystycznego postanowiono wykorzystać postać mistrza Jan Twardowskiego http://www.krainatwardowskiego.pl/ i jedyne w swoim rodzaju tajemnicze zwierciadło, które znajduje się w kościele farnym w Węgrowie. Zorganizowano konferencję, szkolenia, wydano katalogi. Do postaci Twardowskiego nawiązują kulinaria i wystrój hotelu „Everest”. Produkt jest w trakcie rozwoju, a jego konsultantem jest m.in. prof. dr Franciszek Midura z ALMAMER Szkoły Wyższej.

Z dużym zainteresowaniem wysłuchano wypowiedzi mgr Ireneusza Kaługa (Grupa Ekologiczna „Partnerska Sieć Ekologiczna w Siedlcach) – „Kontekst przyrodniczy powstawania produktu lokalnego i tradycyjnego”, który zwrócił uwagę na niezmiernie ważne zagadnienia zgodności procesów produktów i ich konsumpcji z ideą ochrony przyrody. Konsumentowi tych produktów nie powinna być obojętna wiedza: w jakich warunkach naturalnych one powstawały, w jakim stopniu były przetwarzane. Połączenie promocji produktu z informacją o środowisku, w którym on powstaje, niewątpliwie ułatwi tę promocję.

Ze względu na bogactwo poruszanej tematyki, współinicjator konferencji,  mgr Krzysztof Zaniewski z Urzędu Marszałkowskiego Województwa  Mazowieckiego miał bardzo trudne zadanie. Konferencja potwierdziła słuszność i ważkość podejmowanej tematyki, niezbędność monitorowania działań, pozyskiwania nowych sojuszników.

Jak wielokrotnie podkreślał organizator, dr Piotr Dominik (ALMAMER Szkoła Wyższa) konferencja i przewidywana monografia pokonferencyjna powinny przyczynić się do ożywienia gospodarczego regionu poprzez wykazanie możliwości tkwiących w tradycjach kulinarnych tej części naszego kraju. Dla młodzieży akademickiej i szkolnej, licznie uczestniczącej w na konferencji będzie stanowić cenne źródło informacji, a także inspiracji, pomocnej w wyborze zawodu.

Na uwagę zasługiwała bardzo dobra frekwencja. Obok przedstawicieli branży turystycznej, kadry i studentów ALMAMER w konferencji uczestniczyła wraz z opiekunami młodzież z: Technikum Hotelarsko-Kelnerskiego z Zespołu Szkół im. M. Konarskiego z Warszawy; Technikum Turystycznego z Zespołu Szkół nr 12 im. Olimpijczyków Polskich w Warszawie, z Zespołu Szkół im. P. Wysockiego z Warszawy oraz z Zespołu Szkół im. L. Skowyry z Przysuchy.

Konferencję sfinansowano ze środków Schematu III Pomocy Technicznej PROW 2007-2013 pozostających w dyspozycji Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego. Atrakcyjny poczęstunek przygotowali: „Zaścianek Polski” –restauracja i sklep ze zdrową żywnością Bożeny Polak-Stojanowej z Siedlec. Na wystawie swoje oferty przedstawili: hotel „Everest” w Węgrowie oraz Krzysztof Kowalski, producent oleju lnianego i rzepakowego z Nasielska.

dr Jan Paweł Piotrowski

ALMAMER Szkoła Wyższa